Inhoud

• Wat doet cetuximab en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik cetuximab gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

cetuximab

Cetuximab is een monoklonaal antilichaam. Dit is een doelgerichte kankerremmende stof (’targeted therapy’). Het kan aan een kankercel vast gaan zitten en deze daardoor onschadelijk maken.

Artsen schrijven het voor bij bepaalde vormen van kanker in de darmen (colorectaal carcinoom) of in de mond, keel en het strottenhoofd (hoofd-halskanker).

Wat doet cetuximab en waarbij gebruik ik het?

Kanker

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende ziektes, waarbij lichaamscellen zich ongeremd delen. Het gevolg zijn tumoren (gezwellen) of afwijkingen in bloed en lymfebanen. Het is een erge ziekte die dodelijk kan zijn als men er niets aan doet.

Door nieuw onderzoek is in deze tijd goede behandeling voor veel soorten kanker mogelijk. 

Oorzaak
In elke cel zit DNA. DNA bevat de erfelijke eigenschappen van ons lichaam, zoals de bloedgroep en de kleur van de ogen. Door het DNA weten cellen wat ze moeten doen, bijvoorbeeld ook hoe snel ze zich moeten delen. Bij een celdeling ontstaan uit 1 cel 2 dochtercellen, met exact hetzelfde DNA als de moedercel. Als het stukje DNA dat de celdeling bestuurt beschadigd raakt, kan de cel zich sneller gaan delen. De dochtercellen van elke cel bevatten dezelfde schade in het DNA. Daardoor gaan ook deze cellen zich ongeremd delen. Hierdoor ontstaat kanker.

Hoe de schade in het DNA ontstaat, is vaak onbekend. Het lijkt soms te komen door chemische stoffen als teer in tabaksrook, of door asbest, alcohol, te veel of te vet voedsel, straling of door een erfelijke aanleg.

Klachten
Kanker is een verraderlijke ziekte. Elke kankersoort geeft weer andere klachten. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen klachten . Pas als een kankergezwel tegen zenuwen aandrukt, is pijn te voelen.

Sommige klachten komen bij vrijwel alle kankersoorten voor, zoals erge moe zijn, gebrek aan eetlust en afvallen (bijvoorbeeld meer dan 3 kilo per maand).

Behandeling
Cetuximab wordt gebruikt bij verschillende vormen van kanker van de slijmvliezen in de darmen, of in de mond, keel en het strottenhoofd (hoofd-halskanker).

Bij darmkanker schrijven artsen cetuximab vaak voor in combinatie met een ander kankerremmend middel, zoals irinotecan.

Bij hoofd-halskanker combineren artsen de behandeling van cetuximab met bestraling of een ander kankerremmend middel, zoals oxaliplatine.

De behandeling van beide soorten kanker duurt meerdere weken.

Werking
Cetuximab remt de celdeling, doordat het vast gaat zitten aan speciale plaatsen in de celwand. Deze plaatsen zijn nodig voor de celdeling. Als de plaatsen bezet zijn, kunnen de cellen zich niet meer vermeerderen.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Huiduitslag over grote delen van het lichaam. Deze huiduitslag lijkt meestal op acne met puistjes en roodheid.

  Krijgt u last van ernstige klachten? Waarschuw dan meteen uw arts. Misschien bent u overgevoelig voor dit medicijn.

  Uw arts kan ook medicijnen voorschrijven zodat u minder kans heeft op deze bijwerkingen.

• Andere klachten van de huid, zoals jeuk, droge huid, vervellen, toegenomen haargroei of veranderingen aan de nagels

• Pijnlijke mond, tong of keel.

  De bijwerkingen ontstaan door ontsteking van de slijmvliezen van mond, keel, slokdarm, maag en darmen. U kunt dit zien aan een vuurrode kleur van de slijmvliezen. 

  Eten en drinken kunnen hierdoor pijnlijk zijn. In veel gevallen helpt het om op ijsblokjes te zuigen als u dit medicijn gebruikt. 

  Tijdens de behandeling kunnen ingrepen aan uw gebit of in uw mond de klachten verergeren. Daarom moet u vóór u aan de behandeling begint, de tandarts uw gebit laten controleren en eventueel behandelen. Verzorg uw gebit extra goed door een aantal keer op de dag te poetsen met een zachte tandenborstel. Ook kunt u spoelen met een desinfecterende mondspoeling.

• Benauwd gevoel. Raadpleeg uw arts als u hier last van krijgt.

  Zeer zelden kunt u een ernstige longziekte krijgen. Heeft u het opeens benauwd en heeft u koorts? Bel dan meteen uw arts. 

• Moe zijn

• Overgevoeligheid voor dit medicijn of infuus. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Ook kunt u last krijgen van koorts, rillingen, hoofdpijn, misselijk zijn, overgeven en benauwd zijn. 

  Meestal ontstaan deze klachten tijdens het infuus of binnen 1 uur daarna. Soms ook pas later. Krijgt u thuis last van deze klachten? Neem dan meteen contact op met uw arts.

  In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan koorts, ernstige benauwdheid, opgezwollen mond, tong, keel of gezicht, huiduitslag, ademhalingsproblemen, flauwvallen, blaren op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen.

  Stop in deze gevallen met dit medicijn en waarschuw meteen een arts of ga naar de Eerstehulpdienst. Bent u overgevoelig? Dan mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam let er dan op dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Minder zin om te eten.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Ontstoken ogen.

  Om oogklachten te voorkomen, kunt u beter geen contactlenzen dragen. Gebruik een zonnebril bij scherp zonlicht.

• Hoofdpijn

• Maagdarmklachten, zoals misselijk zijn, overgeven en diarree.

  • Als u misselijk bent, schrijft uw arts een antibraakmiddel (medicijn tegen misselijk zijn) voor. Mogelijk helpt het om vaker te eten, maar dan kleine beetjes. Blijft u misselijk of moet u vaker dan 1 keer per dag overgeven? Overleg dan met uw arts.
  • Van overgeven en diarree kunt u uitdrogen. Heeft u diarree of moet u overgeven? Zorg dat u extra drinkt. Neem contact op met uw arts als u 4 keer of vaker per dag dunne ontlasting heeft, of als u ook in de nacht diarree heeft. Soms krijgt u medicijnen tegen diarree of een vochtinfuus om uitdroging te voorkomen.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidziekte ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Heeft u hier last van? Neem dan direct contact op met uw arts.

• Longembolie. Dit merkt u aan snel en oppervlakkig ademhalen, benauwd zijn en pijn op de borst. Waarschuw direct een arts.

• Bloedstolsels in de bloedbaan (trombose). De klachten die bij een trombosebeen horen zijn pijnlijke zwelling van het been, kortademig zijn of pijn tijdens het ademen. Waarschuw in deze gevallen direct een arts, of ga meteen naar de Eerstehulpdienst. Heeft u al eerder trombose gehad? Dan is de kans op deze bijwerking groter. Overleg met uw arts of apotheker of u dit medicijn veilig kunt gebruiken.
   

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik cetuximab gebruiken met andere medicijnen?

Van dit medicijn zijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt, maar ook of u bijvoorbeeld allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
Ja, dat kan. U mag autorijden.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de slijmvliezen van het maagdarmkanaal. Het vergroot daardoor de kans op bijwerkingen op de maag en darmen. Gebruik daarom liever geen alcohol tijdens de kuur en zolang u last heeft van uw maag en darmen.

alles eten?
U kunt alles eten wat uw maag verdraagt. Bepaalde soorten voedsel zijn echter af te raden als u last heeft van uw maag.

Meer adviezen bij maagklachten kunt u vinden bij Maagklachten.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of wilt worden. Er is een grote kans dat het medicijn een aangeboren afwijking bij het kind veroorzaakt. Bespreek met uw arts een betrouwbare anticonceptiemethode.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding tijdens de behandeling en tot ten minste 2 maanden na de behandeling. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt. En of het slecht is voor de baby. 

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Hoe?
Voordat u het infuus met cetuximab krijgt, krijgt u medicijnen zodat u minder kans heeft om een heftige reactie op cetuximab te krijgen.

U krijgt dit medicijn in het ziekenhuis van uw arts of verpleegkundige.

Dit medicijn wordt toegediend als infuus in uw bloedvat gedurende 1 of 2 uur.

Na het infuus moet u een paar uur in het ziekenhuis blijven. Uw arts zal dan controleren of u goed reageert op het infuus. 

Wanneer?
U krijgt dit medicijn 1 keer in de week of 1 keer elke 2 weken.

Hoelang?
Het ligt aan uw ziekte hoelang u dit medicijn moet gebruiken. Uw arts bepaalt dit voor elke patiënt apart. Meestal krijgt u dit medicijn zolang het effect heeft op uw ziekte en u geen last heeft van erge bijwerkingen.